Arboretum Bokrijk (B)
Het Arboretum van Bokrijk is een 18 ha grote plantencollectie, gelegen in het Domein Bokrijk, Genk, België en het gehele jaar door gratis toegankelijk.
Bokrijk is een 550 ha groot domein gelegen tussen de steden Hasselt en Genk, in de achtertuin van Nederlands Limburg om het een beetje plastisch uit te drukken! Voor een groot deel bestaat het uit vijvers (meer dan 60 ha) . 120 ha is natuurreservaat en is ontoegankelijk, het zal uitgebreid worden met nog eens 120 ha natuurontwikkelingsgebied wat deels toegankelijk zal worden voor het grote publiek.
We hebben een prachtig kasteelpark en een groot 95 ha groot Openluchtmuseum waar de nadruk ook ligt op het historische groen in de vorm van groentetuintjes en boomgaarden.
Van nature komen hier enkele varens voor, Blechnum spicant, Pteridium aquilinum, Osmunda regalis, Polypodium vulgare, Dryopteris dilatata, Dryopteris felix-mas , Athyrium filix-femina Asplenium ruta-muraria en Thelypteris palustris.
De varencollectie in Bokrijk kreeg pas echt een “boost” toen het decreet van de Vlaamse Gemeenschap stipuleerde dat we (liefst al) in 2012 herbicide vrij moesten zijn. We zijn immers een provinciaal domein en we hebben een voorbeeldfunctie en die voorschrijft dat we een park moeten zien te onderhouden zonder sproeistoffen. Alhoewel het arboretum een plantencollectie was en van economisch of wetenschappelijke waarde is viel dit deel van Bokrijk niet echt onder die reglementering maar wij wilden voor onszelf dit deel van Bokrijk ook betrekken in de algemene beheeroptie.
We gingen dus op zoek naar alternatieven. En toen kwam mijn oude passie, varens, terug boven drijven.
Niets beter dan varens als bodembedekker. Uiteraard hebben we dat landschappelijk in gebracht in het geheel van collecties en jaarlijks blijven we varens bijplanten.We moeten het eerder hebben van grote groepen en niet van individuele planten, we leggen ons vooral toe op de wilde soorten. Uiteraard verwaarlozen we ook cultivars niet, maar in eerste instantie zijn die voor ons niet het belangrijkste.
Er was vanaf begin jaren 80 al een intense samenwerking met Cor Van de Moesdijk toen nog woonachtig in Elsloo en hij bouwde daar een prachtige collectie uit.
De eerste varens ooit in Bokrijk aangeplant zijn door de bedreven kwekershanden van Cor gegaan,
Asplenium ( Phyllitis) scolopendrium ‘Crispum’ en Athyrium filix-femina ‘Plumosum’.
We kweken, kopen of ruilen varens van overal ter wereld. Ik heb ondervonden dat het assortiment varens die winterhard plegen te zijn in onze contreien erg uitgebreid is ten opzichte van de jaren '70 toen ik met mijn passie begon. We kweken ook zelf in voldoende aantallen om ze buiten uit te planten.
Nu reeds staan we op internet met een groot deel van onze collectie op www.plantcol.be.
De varens zijn er nog niet allemaal in opgenomen, in de toekomst wordt dat nog geoptimaliseerd.
Jef van Meulder, beheerder varencollectie Bokrijk
