Schrijfwijze varennamen
24 januari 1989
Planten (flora) en dieren (fauna) en dus ook varens hebben veelal zowel een wetenschappelijke- als een volksnaam.
Over de schrijfwijze van de wetenschappelijke namen - in het Latijn - is internationaal overeengekomen:
- De geslachtsnaam begint met een hoofdletter en de soortnaam begint zonder hoofdletter, bijvoorbeeld Polystichum aculeatum.
- De naam van de variëteit of cultivar wordt tussen aanhalingstekens gezet en begint met een hoofdletter en wordt niet cursief (schuin) geschreven, bijvoorbeeld Athyrium niponicum ’Pictum’.
Niet internationaal afgesproken, maar bij conventie in het gespecialiseerd biologisch vakgebied wel gebruikelijk:
- Om de wetenschappelijke naam cursief te zetten, met uitzondering van de naam van de variëteit, ras of cultivar en/of auteursnaam deze worden niet cursief geschreven, bijvoorbeeld Dryopteris filix-mas ’Linearis Polydactylon’ of Phegopteris connectilis (Michaux) Watt.
- Namen van klassen bijvoorbeeld Pteropsida, familienamen bijvoorbeeld Aspleniaceae, geslachtsnamen (genus, meervoud genera) bijvoorbeeld Asplenium of soortnamen bijvoorbeeld Asplenium scolopendrium worden cursief geschreven.
- Indien een ’subspecies’ wordt aangeduid, dan wordt dat weer in cursief zonder hoofdletter geschreven, bijvoorbeeld Blechnum penna-marina subsp. alpina. Het woord ’subspecies’ of een afkorting daarvan (subsp./sub./ssp.) wordt niet cursief geschreven.
- Als in het bovenstaande voorbeeld dat een ’cristaatvorm’ zou zijn, wordt het: Blechnum penna-marina subsp. alpina ’Cristata’.
Nederlandse schrijfwijze
De schrijfwijze van de Nederlandse volksnaam levert echter meer problemen op. De Nederlandse Taalunie geeft aan dat Nederlandse soortnamen, al of niet samengesteld, altijd zonder hoofdletters worden geschreven, bijvoorbeeld stijve naaldvaren.
In de Heukel’s Flora van Nederland, uitgegeven onder auspiciën van het Nationaal Herbarium Nederland te Leiden (voorheen het Rijksherbarium), zult u deze naam echter als Stijve naaldvaren geschreven vinden. Beginnend met een hoofdletter dus.
De Nederlandse Varenvereniging heeft er voor gekozen de schrijfwijze van dit toonaangevend planteninstituut te volgen in haar publicaties.
- Familienamen (eenhoevige, leliefamilie, varens, addertongfamilie...) worden zonder hoofdletter geschreven, tenzij de naam het eerste woord van een zin is.
- Geslachtsnamen (paard, tulp, boomvaren...) worden zonder hoofdletter geschreven, tenzij de naam het eerste woord van een zin is.
- Soortnamen (Ezel, Bostulp, Addertong...) dus altijd beginnend met een hoofdletter.
Engelse schrijfwijze
De schrijfwijze van de Engelse c.q. Amerikaanse volksnaam is conform aan de keuze van schrijfwijze voor de Nederlandse volksnaam. Familienamen en geslachtsnamen worden zonder hoofdletter geschreven, tenzij de naam het eerste woord van een zin is. En de soortnamen worden altijd met een beginnende hoofdletter geschreven.
De keuze die wij, de Nederlandse Varenvereniging, hebben gemaakt en hierboven hebben uitgelegd, zal getracht worden deze zo consequent mogelijk te volgen. Mocht u desondanks toch op deze website een niet-correcte schrijfwijze tegenkomen, dan stellen wij het zeer op prijs, als u ons daarvan op de hoogte stelt, zodat we deze fout kunnen herstellen.